نظریه مشورتی: درجه جرم ارتباطی با درجه مجازات ندارد

اداره کل حقوقی قوه قضائیه در نظری مشورتی با بی ارتباط دانستن درجه مجازات یک جرم با درجه جرم مربوطه اعلام کرد که مجازات های چندگانه یک جرم می توانند درجات مختلف داشته باشند.

به گزارش فارس، برخی جرائم دارای چند مجازات همزمان هستند برای مثال حبس، جزای نقدی، شلاق، مصادره اموال یا انفصال از خدمات دولتی که در این صورت ممکن است هر یک از این مجازات ها یکی از درجات هشتگانه را داشته باشند.

در همین ارتباط از اداره کل حقوقی قوه قضائیه پرسش شده است که آیا با توجه به اینکه برخی جرائم مانند کلاهبرداری به مبلغ 2میلیون تومان دارای مجازات نقدی درجه یک و حبس درجه 4 دارد آیا می توان گفت این جرم از حیثی درجه یک و از حیثی دیگر درجه 4 است؟

اداره کل حقوقی قوه قضائیه نیز در نظری مشورتی اعلام کرده است که درجه یک جرم ارتباطی به مجازات مربوط به آن جرم ندارد و از طرف دیگر درجه بندی هر مجازات بدون ارتباط به سایر مجازات ها صورت می گیرد بر این اساس یک جرم می تواند مجازات های دارای درجات گوناگون داشته باشد.

در ماده 19 قانون مجازات اسلامی مجازات ها به 8 درجه به شرح زیر تقسیم شده اند:

درجه 1

– حبس بیش از بیست و پنج سال

– جزای نقدی بیش از یک میلیارد (1.000.000.000)ریال

– مصادره کل اموال

– انحلال شخص حقوقی

درجه 2

– حبس بیش از پانزده تا بیست و پنج سال

– جزای نقدی بیش از پانصد و پنجاه میلیون (550.000.000)ریال تا یک میلیارد (1.000.000.000)ریال

درجه 3

– حبس بیش از ده تا پانزده سال

– جزای نقدی بیش از سیصد و شصت میلیون (360.000.000)ریال تا پانصد و پنجاه میلیون (550.000.000)ریال

درجه 4

– حبس بیش از پنج تا ده سال

– جزای نقدی بیش از یکصد و هشتاد میلیون(180.000.000)ریال تا سیصد و شصت میلیون (360.000.000)ریال

– انفصال دائم از خدمات دولتی و عمومی

درجه 5

– حبس بیش از دو تا پنج سال

– جزای نقدی بیش از هشتاد میلیون (80.000.000)ریال تا یکصد و هشتاد میلیون (180.000.000)ریال

– محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از پنج تا پانزده سال

– ممنوعیت دائم از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی

– ممنوعیت دائم از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی

درجه 6

– حبس بیش از شش ماه تا دو سال

– جزای نقدی بیش از بیست میلیون (20.000.000)ریال تا هشتاد میلیون (80.000.000)ریال

– شلاق از سی ویک تا هفتادوچهار ضربه و تا نودونه ضربه در جرائم منافی عفت

– محرومیت از حقوق اجتماعی بیش از شش ماه تا پنج سال

– انتشار حکم قطعی در رسانه ها

– ممنوعیت از یک یا چند فعالیت شغلی یا اجتماعی برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال

– ممنوعیت از دعوت عمومی برای افزایش سرمایه برای اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال

– ممنوعیت از اصدار برخی از اسناد تجاری توسط اشخاص حقوقی حداکثر تا مدت پنج سال

درجه 7

– حبس از نود و یک روز تا شش ماه

– جزای نقدی بیش از ده میلیون (10.000.000) ریال تا بیست میلیون (20.000.000) ریال

– شلاق از یازده تا سی ضربه

– محرومیت از حقوق اجتماعی تا شش ماه

درجه ٨

– حبس تا سه ماه

– جزای نقدی تا ده میلیون (10.000.000)ریال

– شلاق تا ده ضربه

سئوال پرسش شده برای اداره کل حقوقی قوه قضائیه به شرح زیر است:

آیا طبق ماده 19 قانون مجازات اسلامی جدید می توان برای یک جرم دو حیثیت متفاوت از حیث درجه قائل شد؟ برای نمونه کلاهبرداری به مبلغ دو میلیارد تومان را از حیث جزائی نقدی شامل درجه یک دانست و از حیث حبس شامل درجه چهار تلقی نمود

اداره کل حقوقی قوه قضائیه نیز در نظری مشورتی اعلام کرده است:

در جرائمی نظیر کلاهبرداری که دارای مجازات های متعدد است با توجه به ماده 19 قانون مجازات اسلامی 1392 و تبصره های 2و3 آن، هر مجازات باید مستقل از مجازاتهای دیگر بر اساس تطبیق آنها با درجات هشتگانه ماده مذکور، درجه بندی شوند و با توجه به این که درجه بندی مجازاتها متفاوت از درجه بندی جرم است، بنابراین ممکن است هر یک از مجازاتها در درجات مختلف قرار گیرد و به همین جهت است که در مقام اعمال تخفیف، هر مجازات بر اساس درجه ای که در آن قرار گرفته، تخفیف پیدا می کند