دکتر مهدی مطهرنیا، استاد دانشکده روابط بین‌الملل دانشگاه آزاد و کارشناس علوم سیاسی ایران در گفتگو خود با خبرگزاری آناتولی به مسائل مهمی؛ مانند شلیک موشک توسط روسیه از دریای خزر به سوریه و مداخله نظامی ایران به سوریه و عراق پرداخت.
وی در این مصاحبه ابتدا با بیان اینکه “روسیه بدون توافق با ایران حمله نظامی را از طریق دریای خزر” انجام داده، این “اقدام روس‌ها را مغایر با قرارداد سال‌های 1921 و 1940 میان دو کشور در ارتباط با دریاچه خزر” دانست.
مطهرنیا افزود: “من به عنوان یک ایرانی مخالف این اقدام هستم. دریاچه خزر بر اساس حقوق بین‌الملل نباید منطقه نظامی باشد”.
او در این زمینه تاکید کرد: “من به این اقدام نقد دارم و چنانچه تصمیم گیرنده بودم این مسئله را به فوریت به سازمان ملل متحد منتقل می‌کردم”.
وی خاطرنشان کرد: “در عین حال که به دلایلی منطقی از نظر سیاسی با روسیه ممکن است در سوریه در چارچوب هدف‌گذاری‌های خواست خود همکاری بکنم، ولی هیچگاه این را از ذهن خودم دور نمی‌کنم که روس‌ها نباید این منطقه را منطقه تحرکات نظامی خود قرار دهند”.
این چهره دانشگاهی سپس در مورد نگاه مردم ایران با وجود مشکلات اقتصادی در مورد تخصیص بودجه به فعالیت‌های نظامی در منطقه و مداخله نظامی ایران به سوریه و عراق اظهار داشت: “من رضایت را در دو وجه رسمی و غیررسمی بررسی می‌کنم. در وجه رسمی، بله ملت ایران رضایت دارد. چون می‌بینند که اگر مرزهای امنیتی خود را در لبنان سوریه بحرین و یمن حفظ نکند با توجه به نوع گفتمان بعضی از دولت‌های منطقه و قدرت‌های فرامنطقه‌ای باید در آینده هزینه بیشتری را در کنار مرزهای ایران بپردازد. این را بخشی از مردم که با ادبیات امنیتی و نظامی آشنا هستند می‌پذیرند، اما بخش دیگر مردم که توده‌های مردم هستند به‌طور غیررسمی بهانه‌هایی دارند، گزاره‌هایی را هم بروز می‌دهند که نشان از نارضایتی در حوزه غیررسمی است. همان‌ها وقتی به حوزه رسمی می‌آیند همراه می‌شوند با دولتمردان”.
وی با اشاره به سختی تحمل فشار اقتصادی برای مردم به ویژه بعد از تحریم‌ها، گفت: “در انتخابات سال 2009 شعارهای “نه غزه، نه لبنان، جانم فدای ایران” را هم از بخشی از مردم شنیدیم. این یک واقعیت است که نمی‌توان نادیده گرفت. ولی سخن این است که آنها در حوزه غیر رسمی به یک نکته توجه دارند که موضع‌گیری رسمی ما بر اساس عملکرد آنها هم هست. در عین حالی که ما می‌توانستیم با مدیریت بهینه در داخل کشور تنش‌های موجود میان خود و همسایگانمان را کاهش دهیم. همانگونه که با تئوری گفتگوی تمدن‌ها، دولت اصلاحات کاهش داد و امروز تعامل سازنده حسن روحانی نیز آن را کاهش داده است”.
مطهرنیا در جواب سوال آیا به نظر شما پشتیبانی اسد از طرف ایران با ارزش‌های انقلاب ایران اسلامی سازگار هست یا نه؟ گفت: “به هیچ وجه من اسد را معیار حق نمی‌دانم. من می‌گویم ما باید افراد را به حق بسنجیم، نه حق را به افراد. من به عنوان یک تحلیل‌گر مسائل سیاسی موضعم ممکن است با موضع رهبرانم در ایران یکی نباشد. از کدام موضع؟ موضع دانشگاهی‌ام، موضع تحلیلی‌ام. الآن می‌گویم من به هیچ وجه هیچ کسی را که رو به مردمش به هر دلیلی در مرحله اول شلیک کند نمی‌پذیرم. چون دموکراسی نمی‌پذیرد. و مهم‌تر از دموکراسی، نه جمهوریت و نه اسلامیت من می‌پذیرد”.
وی در مورد گروه تروریستی داعش نیز اظهار داشت: “امکان ندارد تمام 300 هزار نفری که در سوریه کشته شده‌اند تروریست باشند. با مدیریت بهتر می‌توانستیم از کشته شدن آنها و شاید از جهالت قسمتی از آنها جلوگیری کنیم. داعش در منطقه فرزند چیست؟ فرزند کشاکش‌های سیاسی میان دولت‌هایی است در منطقه که خواهان ایجاد یک چارچوب خاصی برای تفوق خود هستند. ما باید بیاندیشیم که چگونه می‌توانیم گفتمان وحدت‌خیزی را در جهان اسلام ایجاد بکنیم که در عین احترام به ملیت‌های متفاوتی که در جهان اسلام وجود دارد به یک وحدت عملیاتی در جهت رشد و ارتقاء منطقه‌ای خود برسیم. نه اینکه فقط اروپایی‌ها متحد باشند”.
نظرات کاربران