قرارداد ایرباس همچنان زیر علامت سؤال
خرید ۱۱۸ فروند هواپیما ایرباس از سوی شرکت دولتی هما در سال گذشته خبرساز شد. علی رغم هیاهوی اولیه هنوز ایرباس‌ها نیامده است. با این وجود جناب آخوندی دستور خرید بیش از صد فروند بوئینگ و ۲۰ فروند هواپیما از یک شرکت ایتالیایی داده است. جالب اینکه همه این خریدها قرار است توسط شرکت زیان ده دولتی هما انجام شود.
سایت الف نوشت: هما نقدینگی لازم برای خرید چند ده میلیارد دلاری فوق را ندارد و از نظر قانونی نیز مجاز به بهره مندی از تسهیلات صندوق توسعه ملی نیست. نسبت این خریدهای سنگین با اقتصاد مقاومتی مشخص نیست. نحوه تأمین منابع و بازپرداخت دیون خارجی هم هنوز اعلام نشده است. از همه مهم‌تر اینکه اساساً مسئولان هما طرح توجیهی برای خرید این تعداد هواپیما نداشته و صرفاً بر اساس توافق آقای آخوندی با رئیس جمهور پا پیش گذاشته‌اند. همین موضوع باعث شده تا خرید فله‌ای مورد تمسخر برخی از اندیشمندان بزرگ خارجی قرار گیرد. اخیراً پاتریک کلاسون رئیس اندیشکده واشنگتن طی مقاله‌ای در این رابطه گفته است:
«حتی اگر رقابت نباشد، شرکت ایران ایر (هما) در تأمین صندلیهای بیشتر مشکل جدی دارد. برای اینکه بیشتر این موضوع مشخص شود به این نکته توجه کنید؛ تعداد شرکت ایرفرانس (با آن عظمت و عملکرد) از تعداد هواپیماهایی که هما سفارش داده کمتر است! بنابر این معلوم نیست چگونه این شرکت فکر می‌کند که می‌تواند مسافر کافی برای هواپیماهای سفارشی خود پیدا کند. هواپیماهای جدید بیشتر از دو برابر کل ظرفیت حمل مسافر ایران است و رشد اقتصادی ایران کندتر از ان است که بتواند تقاضای بزرگی برای هما ایجاد کند. حتی اگر با قصد تبدیل ایران به هاب پروازی منطقه مشابه مدل استانبول و دوبی هم خریدها صورت گرفته باشد باز ایران با موانع متعدد دیگری از جمله محدودیتهای اجتماعی نظیر ممنوعیت شراب و الزام به حجاب زنان مواجه است که چنین هدفی فرضی را هم محقق نمی‌سازد.»
به هر حال تاکنون دولتی‌ها پاسخی به انتقادات مربوط به این قرارداد نداده‌اند چرا که مساله اصلی به انتخابات ۹۶ برمی‌گردد و این چیزی است که از نگاه آقای کلاسون مغفول واقع شده است. دولت فکر می‌کند این خرید گسترده می‌تواند بخشی از ذهنیت منفی عموم مردم در دوره پسابرجام را تلطیف کند. البته واقعاً معلوم نیست ذهنیت مردم چه تغییری نسبت به آمدن هواپیماهای جدید و بلیط های گران‌تر آینده خواهد داشت.
می‌توانید اصل این مطلب انتقادی پاتریک کلاسون را در لینک زیر ببینید:
http://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/why-iran-will-never-proceed-with-the-proposed-plane-purchases
مطالب زیر را حتما بخوانید:
نظرات کاربران