خسرو معتضد ضمن تشریح قرارداد 1981 الجزایر در ارتباط با تسخیر لانه جاسوسی و ماجرای گروگانگیری با استناد به اسناد محرمانه گفت این قرارداد علاوه بر این که در شرایط بد و به ضرر ما تنظیم شد اما همان هم به درستی اجرا نشد وی در ادامه گفت از پیمان فینکن اشتاین تا قرارداد های ننگین ترکمنچای، عهدنامه ی گلستان و تا به امروز همیشه قراردادهای بین المللی به ضرر ما بوده است.

راه‌دانا: خسرو معتضد تاریخدان و مورخ معاصر؛ با تشریح قرارداد 1981 الجزایر گفت: این قرارداد در شرایط بسیار بد و  با اتلاف وقت به نتیجه رسید.

این کارشناس مسائل تاریخی افزود: در زمان ریاست جمهوری کارتر می توانستیم با شرایط بهتری به توافق برسیم به هر حال ماجرای تسخیر لانه جاسوسی قرار بود 4 روز باشد اما 444 روز طول کشید.

معتضد با تاکید بر خصومت آمریکایی ها علیه ایران عنوان کرد: بین سال های 1320 تا 1325 تقریبا 150 ایرانی زیر ماشین آمریکایی ها له شدند و هیچ خون بهایی بابت آن گرفته نشد. در زمان احمدی نژاد کمیسیونی ویژه تشکیل شد که اقدام خوبی بود و فعلا مسکوت مانده است.

مورخ معاصر ضمن اشاره به قضیه غرامت گرفتن لهستان بابت 12 هزار سرباز کشته شده توسط شوروی گفت: ما نیز باید چنین پیگیری هایی را انجام دهیم.

وی ادامه داد: تا قبل از شروع جنگ تحمیلی آمریکایی ها سعی در همکاری با ما داشتند زیرا هنوز امیدوار بودند بتوانند کودتا کرده و نظام را سرنگون کنند.

این مورخ ضمن اشاره به تحرکات ارتش صدام قبل از آغاز جنگ تحمیلی گفت: صدام قبل از شروع جنگ با بمباران روستاهای مرزی سعی در آزمون ایران داشت؛ در این مقطع آمریکا که نمی خواست از ایران برود سعی داشت با ارائه اطلاعاتی به ظاهر کمکی به ما کرده باشد.

علت طولانی شدن اشغال لانه جاسوسی

معتضد با اشاره به تسخیر لانه جاسوسی گفت: ابتدا این موضوع به اطلاع امام خمینی(ره) رسید و در ادامه افراد دخیل در آن ماجرا با مراجعه به آقای موسوی خوئینی ها اعلام می دارند اکنون که شاه پهلوی در آمریکاست احتمال کودتا زیاد است و نباید گروگان ها آزاد شوند. آمریکایی ها اصلا توان چنین کاری را نداشتند.

وی در ادامه افزود: کسانی که در آن زمان برای مذاکره با آمریکایی ها رفته بودند اطلاعات بسیار ضعیفی داشتند؛ در ابتدا آقای قطب زاده با فردی به نام جردن همیلتون مذاکره کرده بود.

این تاریخ‌نگار معاصر گفت: قطب زاده فکر می‌کرد اگر بتواند شاه را به قدرت بازگرداند به خیال خام خودش می تواند نخست وزیر شود البته که این فرد بسیار آدم کم معلومات و ساده لوحی بود؛ ما بقی افراد هم همینطور و به نظر در این ماجرا کم خردی شد.

این تاریخ شناس ضمن اشاره به اشتباه بودن ماجرای حمله به سفارت انگلیس در سال 88 گفت: یک اصلی در روابط بین الملل حاکم است و آن احترام و مصونیت سفارت خانه هاست.

معتضد گفت: درماجرای تسخیر لانه جاسوسی افراد خاطی کسانی بودند که اطلاعات غلط دادند.

این تاریخدان معاصر گفت: اگر در ابتدای امر گروگان ها آزاد می شدند می توانستیم با شرایط بهتر امتیازهای بیشتری به دست آوریم البته ادامه این ماجرا و طولانی شدن آزادی گروگان ها باعت شد تمام  هیمنه آمریکا شکسته شود و لذا از این بابت ما بسیار موفق عمل کردیم.

وی اظهار داشت: ما در شرایط بسیار بد و زمانی که ارتش عراق با سلاح های شیمیایی به ما حمله کرده بود این قرارداد را امضا کردیم؛ که البته در ماجرای برجام نیز این اشکالات وجود دارد.

قراردادهای بین المللی و ندانم کاری سیاستمدران

معتضد ضمن طرح این سوال که آیا هیچ مسئول نظامی، ژنرال یا مشاور نظامی در تیم آقای ظریف وجود داشته؟ گفت: ما تا 15 سال آینده هیچ تانک یا جنگنده‌ای نمی توانیم بخریم؛ اگر به کشور ما حمله شود چگونه باید با آن مقابله کنیم؟ اگر کشورهای کوچک منطقه که البته عددی هم در مقابل ما نیستند به ما حمله کنند ما با چه سلاحی باید پاسخ آنها را بدهیم؟

وی ضمن اشاره به بادداشت یک نویسنده آمریکایی که تحقیقات زیادی پیرامون تسخیر لانه جاسوسی انجام داده است گفت: در آن کتاب آمده است شخص آقای محمود هاشمی طراح تسخیر لانه جاسوسی بود؛افرادی مانند آقای اصغرزاده و عبدی که آنروز قهرمان ملی بودند و امروز اظهار پشیمانی می کنند اشتباه می کنند و من اگر جای اینها بودم روی حرف خودم می ماندم.

این تاریخ‌نگار معاصر با بیان اینکه ما در امضای قراردادهای بین المللی همیشه چوب ندانم کاری هایمان رو خورده ایم،ادامه داد: آقای قطب زاده وزیر امور خارجه وقت در پاسخ به مسافرت همیلتون جردن و ساندرز به لندن آقایان ویلالون و بروژو  را با مدارک مستند دال بر تمایل جدی و حسن نیت ایران برای بحث پیرامون مراحل عملی و پایان دادن به بحران به ایالات متحده می‌فرستد؛ این دو نفر یکی ونزوئلایی و یکی فرانسوی بودند و البته آدم های جالبی نبوده و به اصطلاح شر خری هم می کردند.

وی گفت: ایالات متحده از راه های خصوصی برای آقای بنی صدر ریاست جمهور وقت ایران نامه می فرستند و بر جدیت آمریکا در حل مشکل و گفتگو میان دو طرف تاکید می کنند.

معتضد گفت: ایران از دبیر کل سازمان ملل کورت والدهایم درخواست می کند که هیئت تحقیقی برای رسیدگی به شکایات ایران و ممکن ساختن حل سریع بحران تشکیل شود، مقرر می شود یک هیئت با تک تک گروگان ها ملاقات کرده و ایالات متحده اعلام کند که به تشکیل این هیئت اعتراضی ندارد.

با اعلام رسمی تشکیل هیئت رسیدگی به موضوع تسخیر لانه جاسوسی و مشکلات میان ایران و آمریکا بیانه رسمی از طرف دولت آمریکا صادر می شود که گروه مذکور با ماموریت حقیقت یابی رهسپار تهران می شود تا شکایات ایران را بشنود و با تمام گروگان ها ملاقات کرده و به دبیر کل سازمان ملل متحد گزارش دهد.

مفاد و نحوه ی اجرای قرارداد الجزایر

این استاد تاریخ بیان کرد: بنابر اسناد موجود و محرمانه مفاد بیانیه به این شکل بوده است که ایران با آزادی گروگان ها موافقت و آنها را به آمریکا باز می گرداند؛ایالات متحده دارایی های مسدود شده ایران را آزاد می کند؛ ادعاهای ناشی از گروگان گیری و مسدود کردن اموال حذف می شود؛ بدهی های پذیرفته شده ایران بابت وام دهندگان آمریکایی باز پرداخت می گردد؛ داوری بین المللی جهت  نظارت بر اجرای مفاد بیانه شرکت می کند؛ ایالات متحده متعهد می شود تمام اموال و دارایی ها منقول و غیر منقول شاه پهلوی را به ایران بازگرداند.

خسرو معتضد اظهار داشت نحوه اجرای قرارداد بدین صورت بوده است که آزادی گروگان ها و رفع انسداد از دارایی ها همزمان خواهد بود و از دوازده میلیارد دلار دارایی مسدود شده ایران هشت میلیارد دلار در حسابی امانی پیش از آزادی گروگان ها ودیعه گذاشته خواهد شد که این هشت میلیارد دلار شامل سپرده گذاری ها ایران معادل 5.5 میلیارد دلار، طلا ، اوراق بهادار و سایر دارایی ها ایران نزد بانک های آمریکایی 2.5 میلیارد دلار می باشد که پس از آزادی گروگان ها به این شرح استفاده خواهد شد که 3.67 میلیارد دلار بابت بازپرادخت وام های آمریکایی کنار گذاشته می شود 1.42 میلیارد دلار بابت تسویه اختلافات بانک های ایرانی و آمریکایی کنار گذاشته می شود 2.88 میلیارد دلار جهت بازگشت به ایران اختصاص داده می شود، که جمعا 7.97 میلیارد دلار می شود از بازمانده دارایی ها که بیشتر از 3 دلار می شود و رفع انسداد و اختلافات در این زمینه به داوری بین المللی ارجاع خواهد شد.

بد عهدی آمریکایی ها در اجرای قراردادهای بین دو کشور

خسرو معتضد افزود: قرارداد 1981 الجزایر به هیچ عنوان قرارداد مناسبی نبوده و نمی شود از آن دفاع کرد کسانی که آن را تنظیم کرده اند فاقد اطلاعات کافی بوده اند. اما همین قرارداد ناقص جز در بند اول هیچگاه اجرا نشده است و ما فقط گروگان های آنان را آزاد کردیم و هیچگاه مابقی مفاد قرارداد را پیگیری نشد.

مورخ معاصر بیان کرد: در همین قرار داد آمریکایی ها به ما تعهد داده اند ولی هیچگاه به تعهدات خود عمل نکرده اند. آنها در تمام زمان حضورشان در ایران کشور را اشغال کرده بودند. بر پایه اسناد موجود در طول حضورشان حتی 500 میلیون دلار هم در ایران خرج نکرده اند. امروز ببنید آنها دارند چه کاری انجام می دهند قانون صادر کرده و 46 میلیارد دلار از دارایی های ما را به بهانه های واهی توقیف کرده اند؛ اینکه در لبنان چند آمریکایی بر اثر انفجار کشته شده اند چه ارتباطی به ایران دارد؛ این پول ملت است حق مردم است؛ با این پول می توان چقدر راه، مدرسه، بیمارستان و … ساخت.

وی اظهار داشت: چند روز پیش صدا و سیما برنامه ای پخش کرد از منطقه محرومی که آب آشامیدنی در آنجا نبود؛ آیا اینها درد نیست؟ من بغض می کنم و حسرت میخورم از پول هایی که به ناحق از مردم ما دزدی می شود. امروز پول خودمان را  در کشورهایی مثل هند و چین که چند ده میلیارد دلار است قسط بندی کرده اند و به صورت ماهانه چند میلیون دلار به ما می دهند.

این تاریخدان معاصر گفت: در طول تاریخ چند صد سال اخیر و تا به همین امروز ما همیشه در محافل بین المللی ضرر کرده ایم؛ از قرارداد فینکن اشتاین، ترکمن چای، گلستان، الجزایر و ….. هیچکدام از قراردادهای بین المللی به سود ما نبوده و ما همیشه بازنده بوده ایم.