اتحادیه بازی های رایانه ای و کلاف سر در گم اصناف

با گذشت سال‌ها از آغاز بحث بر سر ایجاد اتحادیه بازی‌های رایانه‌ای، هنوز تهرانی‌ها در لزوم وجود یا نبود آن تردید دارند.

این تردید به آن دلیل است که تعداد اتحادیه‌ها در ایران بیش از حد نیاز دانسته می‌شود و چند سالی است که اتاق‌های اصناف، سیاست ادغام و چابک‌سازی اتحادیه‌ها را دنبال می‌کنند و ازسوی دیگر، چنددستگی در مدیریت صنفی فروشندگان سی‌دی‌های بازی‌های رایانه‌ای و گیم‌نت‌ها، قدرت کنترل و نظارت بر این صنف را در تهران کاهش داده است.

ماجرا به تهران ختم نمی‌شود؛ هر شهرستان، یک رویکرد جداگانه برای بازی‌های رایانه‌ای دارد و به این ترتیب چنددستگی‌ها، منجر به‌نوعی بی‌سامانی در این صنف شده است.

اگر بخواهیم موضوع یک نوع کالا یا خدمات را در شهرستان‌های متفاوت دنبال کنیم، گاهی به این نتیجه می‌رسیم که هیچ‌گونه تشابهی در عنوان اتحادیه‌های مربوط وجود ندارد. یکی از این دست خدمات، بازی‌های رایانه‌ای هستند. به‌عنوان نمونه، در تهران، مدیریت واحدهای گیم‌نت با اتحادیه لوازم ورزشی‌فروشان و مدیریت واحدهای فروش سی‌دی‌ها با اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی و تصویری و تلفن همراه است. در اصفهان، اتحادیه صنف تولید و فروش سیستم‌های رایانه‌ای و خدمات فناوری اطلاعات و ارتباطات متولی صنفی مراکز عرضه و استفاده از بازی‌های رایانه‌ای است و در مشهد، اتحادیه محصولات فرهنگی، امور صنفی فعالان حوزه بازی‌های رایانه‌ای را دنبال می‌کند.

در چنین شرایطی، برخی معتقدند که واحدهای صنفی مشغول به امور بازی‌های رایانه‌ای باید در سراسر کشور به یک شکل واحد مدیریت شوند. در چنین شرایطی زمزمه‌هایی از یک تغییر، در تهران شنیده شده است. به‌طوری که هفته گذشته، نشست کارشناسی ایجاد اتحادیه جدیدی ویژه بازی‌های رایانه‌ای با حضور قاسم نوده‌فراهانی رئیس منتخب اتاق اصناف تهران و ابراهیم درستی نایب رئیس اول اتاق اصناف تهران برگزار شد اما به نظر نمی‌رسد که این نشست، نتیجه‌ای جدی به‌دنبال داشته باشد چراکه موضوع به کارشناسی‌های بعدی و بعدی، کشیده شده است و ازسوی دیگر نایب رئیس اول اتاق تهران، که به‌احتمال زیاد رای تاثیرگذاری در این بحث داشته باشد، این کار را مغایر با اصل ادغام اتحادیه‌ها می‌داند.

مغایرت با طرح ادغام اتحادیه‌ها

نایب رئیس اتاق اصناف تهران درباره ایجاد اتحادیه بازی‌های رایانه‌ای گفت: براساس تصمیم‌های گذشته، اتاق اصناف تهران رویکرد کاهش اتحادیه‌ها را دنبال می‌کند و به این ترتیب ایجاد یک اتحادیه جدید به نظر درست نمی‌آید.

ابراهیم درستی  اظهار کرد: درخواستی مبنی بر ایجاد اتحادیه بازی‌های رایانه‌ای در تهران، وجود داشت و به این دلیل چند روز پیش نشستی در اتاق اصناف تهران برگزار شد.

وی افزود: قرار بر این شد که موضوع ایجاد اتحادیه بازی‌های رایانه‌ای مورد بررسی‌های بیشتری قرار گرفته و در مراحل بعدی دوباره این موضوع به بحث گذاشته شود. با وجود این، اتاق اصناف تهران بیشتر موافق کاهش تعداد اتحادیه‌ها و ادغام و چابک‌سازی آنهاست.

به‌گفته درستی که خود رئیس اتحادیه فروشندگان دستگاه‌های صوتی و تصویری و تلفن همراه تهران و از متولیان صنفی فروش سی دی‌های بازی است، درحال‌حاضر چندین اتحادیه از جمله اتحادیه‌های لوازم ورزشی‌فروشان، اتحادیه الکترونیک، اتحادیه خرازی‌فروشان و… در موضوع بازی‌های رایانه‌ای دخیل هستند و به‌سادگی نمی‌توان بین این اتحادیه‌ها توافق نظری ایجاد کرد.

تجربه‌ای موفق در مشهد

رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی اتاق اصناف مشهد اما معتقد است که تهران نباید در ایجاد اتحادیه‌ای برای ساماندهی بازی‌های رایانه‌ای کوتاهی کند.

مرتضی اسکافی‌نوغانی که از فعالان حوزه بازی‌های رایانه‌ای و از موسسان نخستین اتحادیه محصولات فرهنگی ایران است، اظهار کرد: مشهد نخستین شهری بود که اتحادیه محصولات فرهنگی را ایجاد کرد و پس از آن برخی از مراکز استان‌ها این کار را ادامه دادند اما هنوز در تهران چنین اتحادیه‌ای نداریم. به این ترتیب در تهران، گیم‌نت‌ها زیرمجموعه اتحادیه لوازم‌ورزشی فروشان و سی‌دی‌فروشی‌ها زیرمجموعه اتحادیه صوت و تصویر است.

رئیس اتحادیه محصولات فرهنگی مشهد گفت: ما می‌خواهیم اتحادیه‌ای کشوری در حوزه محصولات فرهنگی داشته باشیم و اینکه دست‌کم تهران به‌عنوان پایتخت اتحادیه مجزایی داشته باشد تا امور این صنف راحت‌تر پیگیری شود. اسکافی‌نوغانی بیان کرد: در سال۸۲، جمعی از اعضای صنف بازی‌های رایانه‌ای مشهد بر آن شدیم که تشکلی ایجاد کنیم و بخشی از تصدی صنف را خودمان عهده‌دار شویم. با توجه به اینکه در آن زمان قانون اجاره نمی‌داد که به یک اتحادیه شویم، یک انجمن به‌نام «انجمن صنفی فروشگاه‌های محصولات فرهنگی خراسان بزرگ» تشکیل دادیم. این انجمن با حمایت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی این استان ایجاد شد و در اداره کل تعاون، کار و رفاه‌اجتماعی خراسان بزرگ به ثبت رسید. گفتنی است که در آن زمان خراسان تجزیه نشده بود و به این ترتیب در تفاهمنامه‌ای، بخشی از تصدی‌گری امور اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی این استان به این انجمن واگذار شد. از آن تاریخ، انجمن اموری از جمله شناسایی واحدهای غیرمجاز، اخطار دادن به این واحدها و ملزم کردن‌شان به دریافت مجوز فعالیت از ارشاد را پیگیری کرد.

اتحادیه محصولات فرهنگی

وی ادامه داد: تا اینکه در سال۸۴ با استناد به ماده۹۱ قانون نظام صنفی، توانستیم نخستین اتحادیه محصولات فرهنگی در کشور را به‌عنوان اتحادیه‌ای آزمایشی راه‌اندازی کنیم چراکه در این قانون به صراحت قید شده است: «اشخاص حقیقی یا حقوقی اعم از دولتی یا غیردولتی که براساس قوانین جاری موظف به دریافت مجوز فعالیت یا پروانه تاسیس، بهره‌برداری یا اشتغال از وزارتخانه‌ها، موسسه‌ها، سازمان‌ها یا شرکت‌های دولتی و سایر نهادهای دولتی که شمول قانون بر آنها مستلزم ذکر یا تصریح نام است، هستند و همچنین نهادهای عمومی غیردولتی چنانچه به عرضه کالاها یا خدمات به خرده‌فروشان یا مصرف‌کنندگان مبادرت ورزند، مکلفند علاوه بر دریافت مجوز فعالیت یا پروانه، به دریافت پروانه کسب از اتحادیه مربوط نیز اقدام کنند.».

اسکافی‌نوغانی بیان کرد: به این ترتیب، نخستین اتحادیه محصولات فرهنگی در دو رسته صنفی، بازی‌های رایانه‌ای و سی‌دی فروشان فعالیت خود را آغاز کرد و امروز براساس قانون این واحدهای صنفی باید نخست از وزارت ارشاد مجوز فعالیت بگیرند و پس از آن اتحادیه محصولات فرهنگی، پروانه کسب را صادر می‌کنند. سال‌های بعد در همدان، مازندران، گیلان، بندرعباس، شیراز و اصفهان و… نیز اتحادیه محصولات فرهنگی و اتحادیه‌های مشابه ایجاد شد اما هنوز در تهران چنین اتحادیه‌ای وجود ندارد.

رئیس اتحادیه محصولات فرهنگی مشهد گفت: ما صدور پروانه کسب این واحدها را برعهده داریم، گران‌فروشی، کم‌فروشی و… موضوع‌های صنفی را پیگیر هستیم و در عین حال کارهای مشترکی را با اداره اماکن و اداره ارشاد در حوزه نظارت‌ها انجام می‌دهیم و اگر هم تخلفی انجام شود، صورتجلسه شده و تحویل مراجع قضایی می‌شود. تولید محتوای و ساخت این بازی‌ها با ما نیست و نهادهای دیگری این مسئولیت را دارند.

وی ادامه داد: امسال دو رسته به رسته‌های تحت نظارت ما اضافه شده است. رسته بازی‌های تفریحی غیررایانه‌ای یکی از این رسته‌هاست. به این ترتیب، تمامی مراکز و سالن‌های بازی‌های تفریحی غیررایانه‌ای که بچه‌ها را دور هم جمع می‌کنند تا با هم بازی‌های فکری و لوگو انجام دهند زیرمجموعه این اتحادیه قرار گرفته است. رسته دوم هم، مونتاژ فیلم‌های سینمایی، ویدویی و نمایش خانگی و… است. باید عنوان کرد که فیلم‌های عروسی جزو این گروه قرار نمی‌گیرند. وی افزود: طبیعی است که این واحدهای صنفی نخست، مجوزی از اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی مشهد می‌گیرند و بعد از ما مجوز کسب دریافت می‌کنند و به این ترتیب، فعالیت ما مورد تایید این اداره کل است. هتل‌ها هم دو مجوز از سازمان ایرانگردی و جهانگردی و یک پروانه از اتحادیه دارد. تاکسی تلفنی‌ها هم از شهرداری و اتحادیه دارند. این مجوزها مکمل یکدیگر هستند و در واقع این فقط کسبه حوزه محصولات فرهنگی نیستند که باید دو مجوز دریافت کنند.

اهمیت ایجاد یک اتحادیه

رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی اتاق اصناف مشهد در توضیح اهمیت ایجاد اتحادیه محصولات فرهنگی در تهران گفت: سال گذشته همایشی در مشهد برگزار و تمامی رئیسان اتحادیه‌های محصولات فرهنگی کشور را دعوت کردیم. در این همایش به آشفتگی نوع فعالیت در حوزه عرضه محصولات فرهنگی در کشور پرداخته شد. در هر استان و شهری این کار به‌طور سلیقه‌ای انجام می‌شود.

در همان همایش سال گذشته از اتاق اصناف ایران و هیات عالی نظارت بر سازمان‌های صنفی کشور این درخواست را مطرح کردیم که اتحادیه کشوری محصولات فرهنگی ایجاد شود یا اینکه کارگروهی کشوری ایجاد شود که ما بهتر بتوانیم مشکلات صنفی خود را برطرف کنیم و در صورتی که امکانش نیست، دست‌کم تهران نیز اتحادیه محصولات فرهنگی داشته باشد.

کم‌توجهی پایتخت

وی ادامه داد: ما توانسته‌ایم با ارتباطاتی که بین چند اتحادیه محصولات فرهنگی وجود دارد هماهنگی‌ها را بین خودمان بیشتر کنیم با وجود این به نظر می‌رسد در تهران هنوز نگرانی برای این کار وجود ندارد. پایتخت کشور و اتاق اصناف ایران توجه لازم را به این موضوع ندارند. اگر حداقل تهران، اتحادیه محصولات فرهنگی داشت، پیگیری امور مربوط به محصولات فرهنگی بیشتر می‌شد. امروز می‌بینیم که ویدئو رسانه‌ها در یک هفته نرخ ۶هزار تومانی را به ۸هزار تومان رسانده‌اند. این موضوع، مورد اعتراض اعضای صنف ما است و در تهران نیز کسی برای پیگیری این موضوع نداریم و وزارت ارشاد هم در این امر دخالتی نمی‌کند. وی ادامه داد: از جمله مشکلات دیگری که بی‌توجهی تهران در ایجاد اتحادیه محصولات فرهنگی ایجاد کرده این است که قدرتی صنفی در پایتخت برای ممانعت از تکثیر غیرمجاز فیلم‌ها وجود ندارد. هر چه ما در شهرستان‌ها واحدهای غیرمجاز را شناسایی کنیم، گویا آب در هاون کوبیدن است چراکه بیشتر تکثیرکنندگان غیرقانونی فیلم‌ها در تهران هستند و باید از پایتخت با این افراد برخورد شود. بنابراین شاه‌کلید در تهران است و اگر تهرانی‌ها به این امر نظارت کنند، کمتر شاهد فروش این دست از سی‌دی‌ها در شهرستان‌ها خواهیم بود. این مشکلات باید کشوری و در تهران رفع شود اما به نظر می‌رسد اراده‌ای در خود صنف وجود ندارد. این در حالی است که در مشهد خود اهالی صنف این کار را انجام دادند اما در تهران این اتفاق نظر هنوز وجود ندارد. رئیس کمیسیون اجتماعی و فرهنگی اتاق اصناف مشهد گفت: امروز ما در مشهد ۴۸۵واحد محصولات فرهنگی داریم که ۲۹۵واحد در حوزه بازی‌های رایانه‌ای پروانه دارند. ضمن اینکه در حوزه بازی‌های رایانه‌ای از ابتدای سال، ۱۲۰ پرونده تشکیل شده است.

سخن پایانی

محصولات فرهنگی، بازی‌های رایانه‌ای، بازی‌های غیررایانه‌ای و چندین و چند حوزه دیگر در ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر هستند و می‌شود آنها را با هم در یک اتحادیه قرار داد. با وجود این، ایجاد اتحادیه‌ای جدید در تضاد با سیاست ادغام اتحادیه‌هاست. سوای موضوع بازی‌های رایانه‌ای، پرسش مهم‌تری که داریم، این است که چرا سیاستی واحد در ادغام یا تجزیه اتحادیه‌ها در کل کشور وجود ندارد و به‌طور کلی، اینکه اتاق اصناف هر شهرستانی، سیاستی مجزا برای تعیین واحدهای صنفی خود داشته باشد، خوب است یا اینکه باید سیاست‌ها یک شکل و یک‌دست باشند؟

منبع:روزنامه گسترش‌تجارت