دو ماهی می‌شود که نام «الوبیزینس» در دنیای سرمایه گذاری رمزارزی در ایران پیچیده و اینفلوئنسرها به تبلیغ گسترده آن مشغول‌‌اند. این شرکت که حتی نام خود را از یکی از کسب‌وکارهای داخلی جعل کرده، مدعی پرداخت منظم سودهای کلان به سرمایه‌گذاران است. به نظر می‌رسد دسیسه پانزی دیگری در راه باشد.

در سایت الوبیزینس این شرکت به‌ عنوان بنیاد سرمایه‌گذاری با هدف پرداخت سود ماهانه در ازای سرمایه‌گذاری حداقلی ۱۰ هزار تومانی معرفی شده که بر اساس ارز دیجیتالی کار می‌کند. صندوقی که مدعی است در بورس بین‌المللی نیویورک نیز فعال و به ترید ارزهای دیجیتالی مشغول است. برنامه سرمایه‌گذاری تتری در کنار آیکون «درآمد بالا» از دیگر شاهکارهای این صندوقِ به‌اصطلاح سرمایه‌گذاری است.

به نظر می‌رسد الوبیزینس نیز نام دیگری برای کلاهبرداری رمزارزی در کشور باشد که به شکار قربانیان خود نشسته و با تبلیغ اینفلوئنسرهای خارج‌نشین که سابقه آنها در تبلیغ قمار آنلاین و سایت‌های شرط‌بندی بر کسی پوشیده نیست به کلاهبرداری رمزارزی مشغول است. پیگیری‌‌های پیوست نشان می‌دهد این سایت حتی فیلتر هم نیست و الوبیزینس همچنان به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

دسیسه پانزی چیست؟

دسیسه پانزی یکی از روش‌های کلاهبرداری پیچیده‌ است که به‌ واسطه آن سرمایه‌گذاران با وعده نرخ‌های بازده بالا و سریع توسط یک شرکت غیرمجاز، فریب می‌خورند. در این روش اغلب شرکت روی دریافت پول از سرمایه‌گذاران جدید و توزیع بخشی از آن میان سرمایه‌گذاران قدیمی‌تر به عنوان سود سرمایه‌گذاری تمرکز می‌‌کند. در نهایت این روش با خشک شدن جریان سرمایه‌گذاری دچار فروپاشی می‌شود.

در فضای رمزارزها، طرح‌های پانزی به‌ صورت شرکت‌های خیالی سرمایه‌گذاران را با داستان‌ها و آمارهای مختلف جذب می‌کنند. در این طرح‌ها کاربرانی که با فضا و نحوه سرمایه‌گذاری در رمزارزها آشنایی ندارند اما از سوددهی این بازار مطلع شده‌اند به‌راحتی در دام کلاهبردار گرفتار می‌شوند. در حقیقت استراتژیست‌های طرح‌های پانزی با تمرکز بر سوءاستفاده از احساس کاربران و نشان‌ دادن آمار و ارقام غیرواقعی، اقدام به کلاهبرداری می‌کنند. این طرح‌ها معمولاً چند مشخصه واضح دارند:

• وعده بازگشت سریع و بدون ریسک سرمایه فارغ از شرایط بازار
• عدم دسترسی به اسنادی که می‌تواند مشروعیت وجود تجارت و سرمایه‌گذاری را تایید کند.
• عدم ارائه نحوه سرمایه‌گذاری یا استراتژی

اما در مقابل این طرح‌های پانزی، شرکت‌های سرمایه‌گذاری بسیاری فعالیت می‌کنند که آمار واضح و شفافی برای نحوه سرمایه‌گذاری خود ارائه می‌دهد. این شرکت‌ها معمولاً سود تضمینی ندارند و با توجه به شرایط بازار می‌توانند بازدهی منفی هم پیدا کنند. شرکت‌هایی مانند گری‌اسکیل در این دسته قرار می‌گیرند. پرتفوی سرمایه‌گذاری این شرکت‌ها مشخص و مشخصات ثبت شرکتی آنها هم برای تایید در دسترس است.

بازی پانزی در ایران

اگر بخواهیم به پیشینه دسیسه پانزی و کلاهبرداری رمزارزی در ایران بنگریم، به نام‌هایی چون آمیتیس، دریک و کسب درآمد دلاری از طریق تیمون و گوچپن خواهیم رسید. شرکت آمیتیس که سه هزار میلیارد تومان به جیب زد حدود چهار سال پیش با ادعای پرداخت سود روزانه یک درصد، از ناکجاآباد سر برآورد و از حدود ۱۰ تا ۱۸ هزار نفر کلاهبرداری کرد. آمیتیس که آموزش ارز دیجیتالی یکی از برنامه‌هایش بود با برگزاری کلاس‌های آموزشی رایگان مردم را ترغیب به سرمایه‌گذاری در این شرکت می‌کرد. حال که بعد از دو سال کلاهبرداری این شرکت مشخص شده پلیس تهران از دستگیری سرکرده آن با نام ابرکلاهبردار رمزارزی خبر داده است.

«دریک» نیز نام دیگر کلاهبرداران رمزارزی بود که در کانال‌های تلگرامی بورس پول و فیوچرز نفت خام تبلیغ دریک انجام می‌دادند. خرید رمزارز دریک شیوه دیگری در کلاهبرداری رمزارزی بود که بار دیگر سرمایه بسیاری را بر باد داد. تیرماه امسال سخنگوی قوه قضائیه خبر از صدور کیفرخواست متهمان رمزارز دریک داده بود. در این خبر گفته شده بود بیش از یک هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال وجوه دریافتی از مردم در حساب‌های متهمان کشف شده و وجوه توقیف‌شده نیز مربوط به تعداد ۱،۷۱۵ نفر بوده که اقدام به خرید رمزارز دریک کرده‌اند.

«تیمون» نامی کمتر آشنا بود که با وعده سود ۲۰ برابری از طریق سایت و اپلیکیشنی به همین نام در شمال غرب کشور به فعالیت گسترده مشغول بود. همین چند روز پیش پلیس فتا خبر از دستگیری عوامل اصلی شبکه‌های کلاهبرداری گوچپن  و تیمون در شمال غرب کشور داده است. این دو شبکه کلاهبرداری نیز از دسیسه پانزی برای ترغیب مردم به سرمایه‌گذاری در شبکه کلاهبرداری خود استفاده می‌کردند. تیمون اگرچه وعده رمزارزی نداشت، کسب درآمد دلاری از طریق سرمایه‌گذاری در اپ خود را به مردم شمال غرب کشور نوید می‌داد. معجزه‌ای که تیمون در پی آن بود دو برابر کردن پول سرمایه‌گذاران در ۱۷ روز بود. سودای ۱۷روزه‌ای که هیچ‌گاه عملی نشد و باز هم سرمایه عده‌ای از مردم از طریق دسیسه پانزی از دست رفت.

بزرگ‌ترین طرح های پانزی رمز ارزی در جهان

وان کوین: می‌توان گفت بزرگ‌ترین کلاهبرداری از طریق روش پانزی در صنعت رمزارزها مربوط به پروژه Onecoin‌ است. این پروژه را یک کلاهبردار بلغاری به نام Ruja Ignatova با نام مستعار Cryptoqueen در سال ۲۰۱۴ راه‌اندازی کرد و تا سال ۲۰۱۹ به فعالیت خود ادامه داد. طرح پانزی وان‌کوین خود را قاتل بیت‌کوین معرفی کرد و با استفاده از همین شعار توانست ۵.۸ میلیارد دلار کلاهبرداری کند. این کوین فاقد بلاک‌چین اختصاصی بود و عملاً با از دست رفتن جریان ورودی سرمایه این توکن‌ها این پروژه بی‌ارزش شد.

بیت‌کانکت: بیت‌کانکت در سال ۲۰۱۶ خود را یک راه‌حل وام‌دهی بیت‌کوینی معرفی کرد. این پروژه وعده بازدهی ۴۰ درصد ماهانه را می‌داد و کاربران برای شرکت در این طرح باید توکنی با نام BCC خریداری می‌کردند و منتظر دریافت پاداش می‌ماندند. ویتالیک بوترین، از بنیان‌گذاران اتریوم، یکی از اولین چهره‌های برجسته‌ای بود که از Bitconnect انتقاد کرد. در نهایت مقامات آمریکا Bitconnect را یک طرح پانزی اعلام کردند و در سال ۲۰۱۸ منحل شد. بعد از این اتفاق BCC حدود ۹۰ درصد از ارزش خود را از دست داد و سرمایه‌گذاران مجموعه ۳.۵ میلیارد دلار متضرر شدند.

ادامه فعالیت طرح های پانزی در ایران

سایت الوبیزینس از فعالیت این مجموعه به‌ عنوان اولین بنیاد سرمایه‌گذاری ارزهای دیجیتالی یاد می‌کند، اما این سایت در قسمت پلن‌های سرمایه‌گذاری هشت پلن سرمایه‌گذاری معرفی می‌کند که هر کدام حداقل سرمایه متفاوتی را شامل می‌شوند و وعده سود‌های متفاوتی هم می‌دهند. با این حال، در این سایت آدرسی ثبت نشده و تنها به شماره تلفن بسنده شده است.

در پلن‌های سرمایه‌گذاری الوبیزینس تنها از بازگشت وجه و سود صحبت شده است و هیچ‌گونه پرتفوی یا نحوه تجارت مشخصی درج نشده است. همچنین در این سایت قسمتی برای عضو‌گیری وجود دارد که با توجه به توضیحات، عضوگیری شامل شارژ پنج دلاری در حساب کاربری معرف، در صورت سرمایه‌گذاری فرد معرفی‌شده، می‌شود. الوبیزینس فاقد درگاه‌ پرداخت است و صرفاً مبالغ را به‌ صورت دوج‌کوین و تتر روی شبکه‌های ترون و بایننس دریافت می‌کند.

اما در صفحه قوانین این سایت برخلاف صفحات اصلی، در مورد نحوه محاسبه سود با این قسمت مواجه می‌شوید: «با توجه به شناور بودن و نوسانات فعالیت به صورت کلی «الوبیزینس» حق خواهد داشت بدون اطلاع قبلی نرخ سود یا کارمزد و یا میزان پاداش در قبال عضوگیری کاربران را بنا به شرایط تغییر داده و در عین حال مکلف به رعایت حدود اختیارات خود می‌باشد و کاربر این اجازه و وکالت را به «الوبیزینس» جهت تغییر نرخ سود و میزان کارمزد تفویض نموده است و اعمال هرگونه تغییر در نرخ سود پلن­‌های فعال بنا به شرایط و حسب مورد توسط «الوبیزینس» نیز بلامانع می‌باشد.»

این بند در توافقنامه الوبیزینس دست این سایت را برای هرگونه تغییرات در نرخ سود باز می‌گذارد که می‌تواند در آینده و در صورت شکایت کاربران، سرمایه‌گذاران را با مشکلاتی مواجه کند.

در نهایت به نظر می‌رسد سایت الوبیزینس با توجه به ویژگی‌های نامبرده از طرح‌های پانزی، تقریباً تمامی ویژگی‌های این طرح‌ها را در دل خود جا داده و با همراهی اینفلوئنسرها و سوءاستفاده از احساسات و فقدان آموزش عمومی کاربران در حال جمع‌آوری سرمایه داخلی و تاراج دارایی‌های هزاران نفر در کشور است.

منبع: پیوست