سید ابوالحسن فیروزآبادی با اشاره به دستاوردها و نکات مثبت توسعه اقتصاد سکویی در دنیا و به تبع آن در کشور گفت: به‌واسطه ویژگی‌های منحصر به‌فردی چون بهره‌گیری از صرفه اقتصادی ناشی از توسعه مقیاس و توسعه قلمرو، کنترل قابل توجه بر کلان داده ها و بهره‌گیری از اثرات قدرتمند شبکه‌ای، نگرانی‌های جدی در خصوص شکل­‌گیری و تقویت انحصارها و کاهش رقابت‌پذیری و افزایش موانع ورود به بازار برای کسب و کارهای نوپا در این زمینه وجود دارد.

وی با بیان این که قانون‌گذاری و تنظیم‌گری در حوزه تقویت رقابت و مقابله با انحصار، تقریباً در اکثر کشورهای دنیا از دو سال پیش با جدیت آغاز شده است، افزود: اتحادیه اروپا فعالیت قابل توجهی را در این حوزه آغاز کرده است. در داخل کشور نیز با روند رو به افزایش چالش‌ها، پرونده‌ها و منازعات مرتبط با شکل‌­گیری انحصار یا بروز و ظهور رفتارهای ضدرقابتی در بازار کسب و کارهای فضای مجازی کشور روبه‌رو هستیم. این روندها نشان می‌دهد که موضوع ایجاد انحصار در فضای کسب‌وکار سکوهای فضای مجازی و نحوه مواجهه با آن به یک دغدغه تبدیل شده است.

رئیس مرکز ملی فضای مجازی کشور در خصوص اهداف این سند تصریح کرد: مرکز ملی فضای مجازی با اهداف “استفاده از فرصت‌ها و ظرفیت‌ها و مقابله با آسیب‌ها و تهدیدات ناشی از تحولات پرشتاب عرصه فضای مجازی”، “انتظام‌بخشی و مدیریت ابعاد و مسائل نوپدید این فضا”، “تضمین حفاظت حداکثری از حقوق کسب‌وکارها” و “برنامه‌ریزی همه‌جانبه برای بهبود شرایط کسب‌وکار مرتبط با فناوری‌های مجازی” در صدد تدوین سازوکاری برآمد که علاوه بر حمایت از رقابت و مقابله با شکل‌گیری انحصار در بازار سکوهای فضای مجازی و کاهش موانع ورود کسب‌‏وکارهای نوپا به بازار سکوها، ارتقاء کیفیت و مطلوبیت خدمات ارائه‌شده به کاربران را نیز مدنظر قرار دهد.

فیروزآبادی گفت: پس از مطالعات دقیق کارشناسی، بررسی شیوه‌های مواجهه در سایر کشورها و بررسی دقیق چالش‌ها و منازعات شکل‌گرفته در داخل کشور که عمدتاً شامل مواردی چون محدودسازی کاربران سکوها برای استفاده همزمان از خدمات سکوهای رقیب، ایجاد وابستگی میان خدمات ارائه‌دهندگان، ادغام‌ها یا تملک‌های غیررقابتی، عدم رعایت بی‌طرفی دستگاهی و بی‌طرفی سکویی، عدم شفافیت الگوریتم‌های مورد استفاده توسط سکوها و سوءاستفاده از قدرت مسلط در بازار جهت تحمیل بندهای قراردادی ناعادلانه بود، سند سیاست‌ها و الزامات کلان حمایت از رقابت و مقابله با انحصار سکوهای فضای مجازی در نسخه اولیه تدوین شد.

وی افزود:پس از آن با مشورت و رایزنی تنظیم‌گران مرتبط از جمله نمایندگان معاونت علمی و فناوری رئیس‌‏جمهوری، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، سازمان صداوسیما، وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان نظام صنفی رایانه‌­ای کشور و به‌طور خاص با مشارکت فعال مرکز ملی رقابت که در قالب کارگروهی تخصصی گرد هم آمدند، اصلاح و نهایی شد.

رئیس مرکز ملی فضای مجازی اظهار کرد: مفاد سند، مصادیق اقدامات ضدرقابتی در بازار کسب‌وکارهای فضای مجازی را روشن ساخته، از طریق ایجاد و ارتقاء شفافیت، ارائه‌دهندگان خدمات سکو را از تبعیض قائل شدن میان کسب‌وکارهای بهره‌­بردار منع کرده، با سوءاستفاده از قدرت و موقعیت بازار برای محدودسازی رقبا مقابله کرده و ادغام‌ها و تملک‌هایی که انحصار را تقویت می‌کنند، محدود خواهد ساخت.

بنا بر اعلام شورای عالی فضای مجازی، دبیر شورای عالی فضای مجازی در خصوص وظایف مرکز ملی رقابت در این سند گفت: این مرکز مکلف شده تا تعاریف و معیارهای تصمیم‌گیری خود را با درنظر گرفتن ویژگی‌های کسب‌وکارهای فضای مجازی به‌روز کرده و با توجه به این که ماهیت ایجاد انحصار در این فضا بیشتر نیازمند تنظیم‌­گری پیشینی است تا پسینی، رویه‌های تحقیق و تفحص خود را با هدف شناسایی زودهنگام نشانه‌های بروز انحصار، فعال کند.

فیروزآبادی با بیان اینکه در این مسیر کارگروه تشکیل‌شده به عنوان بازوی مشورتی شورای رقابت، یاری گر خواهد بود، افزود: امید است این سند که با دستور ریاست محترم جمهور ابلاغ شده، راهگشا و راهنمای شورای رقابت به عنوان متولی و تنظیم‌گر رقابت کشور، در مواجهه با پرونده‌ها و چالش‌های نوظهور و رو به افزایش مرتبط با ایجاد انحصار یا ارتکاب رویه‌های ضدرقابتی در میان کسب‌وکارهای فضای مجازی باشد.

منبع: ایسنا