بیشترین جرایم در اینستاگرام رخ می‌دهد/ حریم خصوصی افراد ، خط قرمز پلیس فتا است
چت های خصوصی و گروه های خانوادگی، حریم خصوصی افراد است. دیگر بالا رفتن از دیوار خانه ها و بازکردن قفل در خودرو با ریسک بالاست و برای مجرمان به صرفه نیست و به جای آن می توانند راحت با یک گوشی هوشمند و یک خط اینترنت تعداد زیادی طعمه را شکار کنند و میلیاردی پول به جیب بزنند.
هویت هم مخفی می ماند و بعد از هر سرقت و کلاهبرداری خیلی راحت می توانند ابزار کار و هویت را تغییر دهند. بررسی پرونده هایی که در پلیس فتا تشکیل می شود، نشان می دهد اغلب قربانیان به خاطر سهل انگاری خودشان و اعتماد زودهنگام قربانی شکارچیان فضای مجازی شده اند.
این هفته سرهنگ داوود معظمی گودرزی، رئیس پلیس فتای تهران مهمان آژیر قرمز شد و از شگرد مجرمان سایبری و طرح های پلیس برای برخورد با مجرمان گفت.
امسال وقوع جرایم سایبری نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته یا افزایش؟
با توجه به فعال سازی رمز پویا، میزان جرایم مربوط به فیشینگ نزدیک به ۵۰ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش داشته که این موضوع در کاهش کلی جرایم هم تاثیر گذاشته است.
چند درصد جرایم سایبری کشف می شود؟
بر اساس آمار، امسال بیش از ۸۰ درصد جرایم سایبری را در تهران کشف کردیم.
پس چرا امید به کشف جرایم سایبری میان مردم پایین است؟
این را قبول ندارم. بعضی افراد چون قربانی جرایم خرد شده اند، می بینند که هزینه طرح شکایت بیشتر از مبلغی است که از دست داده اند، سبک و سنگین می کنند و از شکایت منصرف می شوند. بررسی مراجعه افراد به پلیس فتا نشان می دهد امید به کشف جرم در میان شهروندان بالاست.
حضور زنان در جرایم سایبری پررنگ شده؟
خیر. تعداد مجرمان زن در پرونده های سایبری کم است.
زنان چه جرایمی مرتکب می شوند؟
بیشتر توهین و هتک حرمت. حضورشان در پرونده ها بیشتر در قالب مالباخته است تا متهم.
سن مجرمان در حوزه جرایم سایبری کاهش یافته؟
نمی شود این را به صراحت گفت. در حوزه فیشینگ برخی مجرمان، سن شان پایین آمده است. برای مثال چند روز قبل متهمی را دستگیر کردیم که ۱۵ ساله بود و حساب های بانکی را هک کرده بود.
با اجرای رمز پویا همچنان فیشینگ یا همان سرقت با استفاده از درگاه های جعلی انجام می شود؟
بله. جرم فیشینگ همچنان انجام می شود اما بیش از ۵۰ درصد کاهش پیدا کرده است. درصدی که وجود دارد با مبالغ کم است. مثل این است که مبالغ تا ۱۰۰ هزار تومان رمز پویا نمی خواهد. با بانک مرکزی اقداماتی را در حال تدوین و اجرا هستیم تا این میزان پرونده هم به سمت صفر برود.
به نظر می رسد با فعال شدن رمز پویا مجرمان به سمت اسکیمر یا همان کپی کردن کارت بانکی رفته اند؟
در آمار تغییراتی داشتیم. وقتی در جرم خاصی سختگیری داشته باشیم امکان دارد تغییر شگردی در روش مجرمان صورت بگیرد. آنها به دنبال پیدا کردن راهی برای رسیدن به اهداف مجرمانه شان هستند. البته میزان کاهش پرونده های فیشینگ با میزان افزایش پرونده های اسکیمر برابر نیست.
پلیس فتا حواسش به همه جا هست؟
تلاش ما بر این است هر موضوعی که امنیت روانی و اقتصادی مردم را خدشه دار می کند با جدیت مدنظر قرار دهیم.
یعنی حواستان به چت های خصوصی شهروندان و گروه های خانوادگی هم هست؟
به هیچ عنوان. پلیس فتا، قانونمدار است. یکی از خط قرمزهای ما حریم خصوصی افراد است و تلاش می کنیم خدشه دار نشود. ما وظیفه داریم اگر حریم خصوصی افراد خدشه دار شد برای احقاق حق ورود کنیم تا حریم خصوصی شهروندان حریمی امن باشد. هیچ وقت به حریم خصوصی افراد ورود نمی کنیم.
کانال ها چطور؟
اگر شکایتی مطرح شود مورد بررسی قرار می گیرد. بخشی از جرایم مثل توهین، هتک حیثیت و جرایم اقتصادی در این کانال ها صورت می گیرد. ما پرونده ای داشتیم که اطلاعات بانکی شهروندان در کانالی منتشر شده بود.
امسال حمله گسترده به حساب های مشتریان یک بانک داشته ایم؟
از ابتدای امسال تا کنون حمله سایبری موفق که به افشای اطلاعات حساب های بانکی منجر شده باشد نداشتیم.
حمله های سایبری از خارج از کشور به زیرساخت ها چطور؟
بله، همواره حملات سایبری وجود دارد. بعضی حمله ها داخلی و برخی خارجی است.
هکرها سراغ مسوولان هم رفته اند؟
هکرها همیشه به دنبال این هستند که کسب مال یا اطلاعات کنند. قطعا وقتی طعمه مدیر باشد، برای آنها بهتر است. به عنوان مثال مدیر بانکی را داشتیم که خودش قربانی کلاهبرداری های اینترنتی شده بود.
گاهی شاهد حضور سلبریتی ها در پلیس فتا هستیم. این افراد اغلب چه شکایتی دارند؟
برخی شکایت های آنها مثل بقیه افراد جامعه مالی است اما بیشتر شکایت شان مربوط به راه اندازی صفحات جعلی به نام آنهاست. مجرمی داشتیم که با پیج جعلی بازیگری کلاهبرداری کرده و مدعی برگزاری کلاس های بازیگری شده بود. یک موضوع دیگر افرادی هستند که به بهانه این که می خواهند امنیت پیج سلبریتی ها را درست کنند به آنها استرس وارد کرده یا با این شیوه پیج را در دست می گیرند. در حالی که توجه به نکات امنیتی که در سایت پلیس فتا هم درج شده و رعایت آن، باعث بالا رفتن امنیت پیج می شود.
چرا شاخ های اینستاگرام بعد از احضار به پلیس فتا، از ترکیه سر در می آورند؟ آخرین مورد آن هم پسر پارکوکار بود.
نه، این طور نیست که همه متهمان از کشور بروند. گاهی این افراد به عنوان متهم، مطلع یا گواه احضار می شوند و توضیحات خود را ارائه می دهند تا روند پرونده طی شود.
وحید خزایی چند روز قبل در فرودگاه امام دستگیر شد. او در پلیس فتای تهران پرونده دارد؟
پرونده هایی از قبل دارد. این امکان وجود دارد با دستور قضایی پرونده ها تجمیع شود.
از ماجرای نوزاد فروشی ها در فضای مجازی چه خبر؟
با برخوردی که انجام دادیم این موضوع تمام شد. دستگیری هایی هم در این رابطه داشتیم. اگر مردم موردی دیدند، گزارش دهند.
چطور برخی افراد به راحتی در فضای مجازی آگهی فروش اسلحه، گونه های حیوانی در خطر انقراض و مدارک جعلی را منتشر می کنند و برای خود حاشیه امنی در نظر می گیرند؟
اغلب این صفحات با انگیزه تبلیغات، کلاهبرداری و جذب دنبال کننده فعالیت می کنند و اگر تیم رصد ما این آگهی ها را مشاهده کنند یا مردم گزارش دهند بلافاصله اقدام می کنیم. حالا این برخورد امکان دارد توسط پلیس فتا یا همکارانمان در پلیس های تخصصی دیگر صورت بگیرد. گاهی هم این افراد دنبال کلاهبرداری هستند و با گرفتن بیعانه دیگر پاسخگو نیستند. در پیج های نوزاد فروشی هم شاهد این کلاهبرداری ها بوده ایم.
بیشترین جرم الان در کدام شبکه اجتماعی رخ می دهد؟
فراوانی جرایم بیشتر در اینستاگرام است و بعد از آن تلگرام، واتس اپ و سایت های بارگزاری آگهی های فروش کالا.
تا به حال هکرها سراغ شما آمده اند؟
نه. پیش نیامده است.
در روز چند ساعت در فضای مجازی هستید؟
مجموعه پلیس فتا به صورت شبانه روزی فضای مجازی را رصد و موارد مجرمانه را احصاء و کنترل می کند، زیرا فضای مجازی ابزار کار ماست و زمان زیادی در آنجا هستیم، ولی بنده به دلیل مشغله های زیاد به نسبت همکاران کمتر در این فضا حضور دارم، اما به طور میانگین حداقل ۶ ساعت در شبانه روز در این فضا حضور دارم، ولی مرتب نتیجه گزارشات همکاران را مطالعه و در جریان امور قرار می گیرم.
تا به حال با پیج پلیس فتای تهران برخورد کرده اید؟
بله. چند بار پیش آمده است. افرادی که این صحنه ها را در اینستاگرام راه اندازی می کنند، بیشتر دنبال ماجراجویی هستند. چند روز قبل هم متهمی را در این رابطه دستگیر کردیم.
کرونا چه تاثیری در تغییر جرایم داشته است؟
با توجه به شیوع بیماری کرونا و لزوم ماندن بیشتر شهروندان در خانه و جایگزینی ملاقات های حضوری با ارتباطات مجازی، انجام خدمات مالی به صورت غیرحضوری و بعضا عدم آگاهی مردم از شیوه و شگرد متهمان در این فضا، شاهد افزایش برخی از جرایم بوده ایم لیکن نکته ای که حائز اهمیت است این که شهروندان باید سطح سواد رسانه ای خود را برای مصون ماندن از مخاطرات حوزه های مختلف فضای مجازی بالا ببرند.
سال برخورد با سایت های شرط بندی
گردانندگان سایت های شرط بندی به راحتی تبلیغات می کنند و با درگاه های بانکی و اعلام شماره کارت پولشویی می کنند. به نظر می رسد برخورد پلیس فتا با سایت های شرط بندی، جدی نیست.
در رابطه با سایت های شرط بندی، باید اطلاع رسانی عمومی بیشتری صورت بگیرد. یکی از اولویت های امسال ما تشدید برخورد با سایت های شرط بندی و قمار است. امسال چندین باند را منهدم کرده و حساب های آنها را با هماهنگی قضایی مسدود کردیم. متهمان اصلی در کشورهای دیگر هستند و فعالیت دارند. برخی از افراد سودای یک شبه پولدار شدن را دارند و برای همین کارت های بانکی شان را در اختیار دیگران قرار می دهند تا پول بدون زحمت بگیرند. نگاه سختگیرانه پلیس و قوه قضاییه و بانک مرکزی در برخورد با گردانندگان سایت های شرط بندی باعث شده مدیران سایت های شرط بندی از کارت و هویت دیگران استفاده کنند. روزانه تعدادی از افرادی که کارت بانکی خود را اجاره می دهند، شناسایی می شوند. یکسری هم ناخواسته در این دام گرفتار می شوند. همکاری خوبی با پلیس اینترپل درخصوص استرداد متهمان خارج از کشور انجام داده ایم.
پس چطور گردانندگان این سایت ها، درگاه بانکی می گیرند. به نظر می رسد بانک ها این موضوع را جدی نمی گیرند؟
این افراد در پوشش کسب و کارهای دیگر درگاه می گیرند. بانک ها بعد از این که از موضوع مطلع می شوند، با هماهنگی پلیس و دستگاه قضایی این درگاه ها را مسدود می کنند.
متهمی در حوزه شرط بندی است که برای آن اعلان قرمز شده باشد؟
برای متهمان زیادی صادر شده است.
ردپای آقازاده ها در این سایت ها دیده شده؟
برای پلیس به عنوان امانت دار مردم، آقازاده و غیرآقازاده فرقی ندارد.
تلخ و شیرین های کار
کار ما پر از خاطرات تلخ و شیرین است که برخی از آنها برای همیشه در ذهن ماندگار می شود، پیش از حضور در پلیس فتا، زمانی که در پلیس آگاهی خدمت می کردم، درگیر یک پرونده کودک ربایی شدم. بعد از تحقیقات زیاد بچه را در یک باغ پیدا کردیم. وقتی وارد اتاقکی شدم که در آنجا مخفی شده بود با دیدن بنده و همکارانم چنان حس امنیتی به او دست داده بود که تا وقتی نزد خانواده اش رفتیم از بغل من جدا نمی شد و من در این زمان کاملا این احساس را داشتم که مثل فرزند خودم است.
خاطرات شیرین روزانه در پلیس فتا اداره می شود، به عنوان مثال همین چند روز قبل پدری سراسیمه به پلیس فتا و اداره مبارزه با جرایم سایبری ما مراجعه کرد که خانه خود را فروخته است و کل مبلغ آن را که حاصل زحمات ۲۵ ساله اش بوده در حسابی واریز کرده که به دلیل اشتباه فرزند ۱۳ ساله اش در افشا کردن اطلاعات محرمانه این حساب در درگاه های جعلی، کل موجودی حساب خالی شده و با سرعت عمل پلیس این مبلغ به حساب وی بازگشت. یکی از تلخ ترین مواردی که در پلیس فتا مشاهده کردم همین پرونده ای بود که هفته گذشته منجر به جلب اعضای باند فروش نوزاد در فضای مجازی شد و این که چگونه نوزادان معصوم چند روزه وسیله سودجویی افرادی قرار می گیرند. مطمئن هستم این اتفاقات قلب هر انسانی را به درد می آورد.
منبع: روزنامه جام جم
مطالب زیر را حتما بخوانید:
نظرات کاربران